türkü |
Türkiye Türkçesi türkī "«Türk havası», yanık sesle söylenen uzun hava" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Türk özel adından türetilmiştir. |
|
türlü |
Eski Türkçe törlüg "çeşitli" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe töz "soy, cins, asıl" sözcüğünden Eski Türkçe +lI(g) ekiyle türetilmiştir. |
|
türrehat |
Arapça trh kökünden gelen turrahāt ترّهات "beyhude ve anlamsız sözler" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça turraha(t) ترّهة "1. sapa yol, ıssız yer, çöl, 2. boş söz" sözcüğünün çoğuludur. |
|
tüt|mek |
Eski Türkçe tüt- "duman etmek, tütmek" fiilinden evrilmiştir. |
|
tütsü |
Eski Türkçe tütsüg "duman çıkaran nesne" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe tütüz- "tüttürmek, duman çıkarmak" fiilinden Eski Türkçe +I(g) ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Eski Türkçe tüt- "duman çıkmak" fiilinden Eski Türkçe +Uz- ekiyle türetilmiştir. |
|
tütün |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) Eski Türkçe: [ Uygurca İyi ve Kötü Prens Öyküsü, 1000 yılından önce]kaltı lenχua sayu tütün tüterçe [her bir lotus çiçeği sanki duman tüter gibi] Kıpçakça: [ Codex Cumanicus, 1303]fumus [duman] - Tr: tutum ... tutun Türkiye Türkçesi: [ Selanikli Mustafa Ef., Tarih-i Selanikî, 1600]karşuda görinen mazġal delüginden tütün çıkar Türkiye Türkçesi: "... tütün bitkisi" [ Evliya Çelebi, Seyahatname, 1665]tüfeng atmayup ve tütün ateşi ve fitil nārı göstermeyüp Köken Eski Türkçe tütün "duman" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe tüt- fiilinden Eski Türkçe +In ekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için tüt- maddesine bakınız. Ek açıklama Esasen "duman" anlamına gelen sözcük 17. yy'da tüketimi yaygınlaşan tütün bitkisinin adı olmuştur. Benzer sözcükler tütüncü 09.09.2015 |
|
tüvit |
İngilizce tweed "bir tür yünlü kumaş" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Tweed "İskoçya'da bir nehir" özel adından türetilmiştir. |
|
tüy |
Türkiye Türkçesi tü veya tüg "kuş tüyü, hayvan ve insan kılı" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Eski Türkçe aynı anlama gelen tǖ sözcüğünden evrilmiştir. |
|
tüy|mek |
Türkiye Türkçesi tüg- "uçmak" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Türkiye Türkçesi tü "tüy" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
tüyo |
Fransızca tuyau "1. küçük boru, kulak deliği, 2. at yarışında «kulağa fısıldanan» bilgi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Germence yazılı örneği bulunmayan *thuta "boru" biçiminden türetilmiştir. |
|
tüzel |
Yeni Türkçe tüze "kanun" sözcüğünden türetilmiştir. Yeni Türkçe sözcük Eski Türkçe tüz- "düzmek, düzenlemek" fiilinden Yeni Türkçe +Al ekiyle türetilmiştir. |
|