sis |
Bu sözcüğün kökeni belirsizdir. |
|
sism(o)+ |
Fransızca ve İngilizce seismo+ veya sismo+ "[bileşik adlarda] deprem" parçacığından alıntıdır. Fransızca parçacık Eski Yunanca seismós σεισμός "deprem" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca seíō σείω "sarsmak, sarsılmak" fiilinden +ism° ekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *twei̯s- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *twei- "sarsmak" kökünden türetilmiştir. |
|
sismik |
Fransızca seismique veya sismique "depreme ait" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca seismós σεισµός "deprem" sözcüğünden +ik° ekiyle türetilmiştir. |
|
sismograf |
Fransızca sismographe "deprem kayıt cihazı" sözcüğünden alıntıdır. |
|
sistem |
Fransızca système "birçok unsurdan oluşan düzen" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca sýstēma σύστημα "«bir arada duruş», birçok unsurdan oluşan düzen" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca stḗma στήμα "duruş, durma" sözcüğünden syn+ önekiyle türetilmiştir. (NOT: Yunanca sözcük Eski Yunanca ʰistēmi, stā- ἵστημι, στα- "durmak" fiilinden +ma(t) ekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *steh₂- (*stā-) kökünden türetilmiştir. ) |
|
sistit |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Mehmed Bahaeddin (Toven), Yeni Türkçe Lugat, 1924]sistit: Mesanenin iltihabı Köken Fransızca cystite "mesane enfeksiyonu" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca cyste "mesane" sözcüğünden +itis ekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için kist maddesine bakınız. 26.09.2017 |
|
sistol |
Fransızca systole "kalp atışında kasılma evresi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca systolḗ συστολή "kasılma" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca systéllō συστέλλω "kasılmak" fiilinin fiilden türetilmiş isimidir. Yunanca fiil Eski Yunanca téllō "kalkmak" fiilinden syn+ önekiyle türetilmiştir. |
|
sistre |
Yeni Yunanca ve Eski Yunanca ksýstra ξύστρα "1. hamam kaşağısı, 2. ahşap yontma aleti" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca ksýō ξύω "kaşımak, kazımak, yontmak, kumaşın havını sıyırmak" sözcüğünden +tēr ekiyle türetilmiştir. |
|
sit |
Fransızca site "konum, yer, mevki" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince aynı anlama gelen sitūs sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Latince sinare "yerleştirmek, koymak" fiilinin geçmiş zaman fiil-sıfatııdır. |
|
sit(o)+ |
Fransızca ve İngilizce +cyte veya cyto+ "[bileşik adlarda] hücre" parçacığından alıntıdır. Fransızca parçacık Yeni Latince cytus "hücre" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca kýtos κύτος "içi boş şey, kap, kutu" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *(s)kuH-t- (*(s)kū-t-) biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *(s)kewH- (*(s)kew-) "kapatmak, saklamak" kökünden türetilmiştir. |
|
sitadel |
Fransızca citadelle veya İngilizce citadel "hisar" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük İtalyanca cittadella "iç kale, hisar" sözcüğünden alıntıdır. İtalyanca sözcük İtalyanca città "kent" sözcüğünden türetilmiştir. İtalyanca sözcük Latince aynı anlama gelen civitas, civitat- sözcüğünden evrilmiştir. |
|