kışkırt|mak |
Orta Türkçe kışkır- veya ġıjġır- "haykırmak, çığlık atmak" fiilinden evrilmiştir. |
|
kışla |
Eski Türkçe kışlaġ veya kışlak "kışlama yeri" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe kışla- fiilinden Eski Türkçe +I(g) ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Eski Türkçe kış sözcüğünden Eski Türkçe +lA- ekiyle türetilmiştir. |
|
kıt |
Eski Türkçe kız "nadir, kıt" sözcüğü ile eş kökenli olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
kıta |
Arapça ḳṭˁ kökünden gelen ḳiṭˁa(t) قِطْعة "bölük, kısım, kesim, askeri birlik, coğrafyada kıta, şiirde bölük, paragraf" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḳaṭaˁa قَطَعَ "kesti" fiilinin fiˁla(t) vezninde ismi merresidir. |
|
kıtal |
Arapça ḳtl kökünden gelen ḳitāl قِتَال "mukatele (öldürüşme), katliam (toplu öldürme)" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḳatala قَتَلَ "öldürdü" fiilinin fiˁāl vezninde masdarıdır. |
|
kıtık |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Ahmed Vefik Paşa, Lehce-ı Osmani, 1876]kıtık, kırtık: kendir çöpü, minder kıtığı. Köken Türkiye Türkçesi kırtık "kırpıntı" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Türkiye Türkçesi kırt- veya kırp- veya kırk- fiilinden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için kırp- maddesine bakınız. Ek açıklama ▪ Hamit Zübeyr & İshak Refet, Anadilden Derlemeler sf. 234'e göre kıtık minder modasını İstanbul'da büyük Rus Harbi (1877?) sırasında Çöpçü Emin adlı bir usta çıkarmıştı. Ancak sözcüğün 1876 tarihli Vefik Paşa sözlüğünde bulunması, bu tezi zayıflatır. • Eşdeğer olan kırp-, kıp-, kırt-, kıt- ve kırk- biçimlerinin varlığı onomatope yapısını düşündürür. 24.11.2014 |
|
kıtıpiyos |
Yeni Yunanca kato pión κατώ πιόν "düşük nitelikli, değersiz" deyiminden alıntıdır. Yunanca deyim Yeni Yunanca kato κατώ "aşağı, alçak, düşük" ve Yeni Yunanca pión πιόν "nitelik, kimlik" sözcüklerinin bileşiğidir. (NOT: Yunanca sözcük Yeni Yunanca piós πιός "kim" sözcüğünden türetilmiştir. ) |
|
kıtır |
"gevrek nesne sesi, kesme sesi" Ses yansımalı sözcüktür. |
|
kıtlama |
Türkiye Türkçesi kırtlama "kemirme" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük kırt "kemirme ve ısırma sesi" ses yansımalı sözcüğünden türetilmiştir. |
|
kıvam |
Arapça ḳwm kökünden gelen ḳiwām قوام "bir arada durma, mukavemet, konsistans" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḳāma قام "durdu" fiilinin fiˁāl vezninde masdarıdır. |
|
kıvan|mak |
Eski Türkçe kıb "kut, saadet, baht" sözcüğünden Türkiye Türkçesinde +(g)An- ekiyle türetilmiştir. |
|