halk1
| halik |
Arapça χlḳ kökünden gelen χāliḳ خالق "yaratan, Allahın sıfatlarından biri" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça χalaḳa خلق "yarattı" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
| halile |
Arapça ḥll kökünden gelen ḥalīla(t) حَلِيلَةُ "zevce" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥalīl حَلِيلُ "nikahlı kişi, zevç" sözcüğünün faˁīla(t) vezninde sıfat dişilidir. Bu sözcük Arapça ḥalla حلّ "1. çözdü, ihramdan çıktı, 2. nikahladı" fiilinin faˁīl vezninde türevidir. |
|
| halim |
Arapça ḥlm kökünden gelen ḥalīm حليم "yumuşak huylu" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥaluma حَلُمَ "yumuşadı" fiilinin faˁīl vezninde sıfatıdır. |
|
| halis |
Arapça χlṣ kökünden gelen χāliṣ خالص "arı, saf, temiz" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça χalaṣa خلص "arındı, kurtuldu" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
| halita |
Arapça χlṭ kökünden gelen χalīṭ خليط "karışık" sözcüğünden türetilmiştir. Arapça sözcük Arapça χalaṭa خَلَطَ "karıştırdı" fiilinin faˁīl vezninde sıfatıdır. |
|
| halk1 |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Kutadgu Bilig, 1069]yula erdi χalḳḳa ḳaraŋḳu tüni [ışık idi halka karanlık gecede] [ Aşık Paşa, Garib-name, 1330]cümle χalḳuŋ ādemīdür yigregi [tüm yaratılmışların en hayırlısı insandır] Köken Arapça χlḳ kökünden gelen χalḳ خلق "herhangi bir insan topluluğu, ahali" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice χlḳ kökünden gelen χelḳā חֶלְקָא "pay, bölük, kısım" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Aramice/Süryanice χālaḳ חלק "pay etmek, bölmek" fiilinden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için halk2 maddesine bakınız. Ek açıklama χalaḳa fiilinin “pay etme” anlamı Arapçada mevcut değildir. Aramice sözcük Eski Yunanca dēmos "1. pay, bir yana ayrılan kısım, 2. halk, ahali" deyiminin tam çevirisidir. Benzer sözcükler halkçı, halkevi, halkiyat, halkoyu 21.09.2017 |
|
| halk2 |
Arapça χlḳ kökünden gelen χalḳ خلق "yaratma, yaratış" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça χalaḳa خلق "yarattı" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. Bu sözcük Aramice/Süryanice χlḳ kökünden gelen χālaḳ חלק "pay etme, düzeltme, düzenleme" sözcüğü ile eş kökenlidir. |
|
| halka |
Arapça ḥlḳ kökünden gelen ḥalḳa(t) حلقة "yüzük, halka, zincir baklası" sözcüğünden alıntıdır. |
|
| hallaç |
Arapça ḥlc kökünden gelen ḥallāc حلّاج "pamuk atıcı" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥalaca حلج "özel değneği ile pamuk attı" fiilinin faˁˁāl vezninde meslek adııdır. (Kaynak: Edw. Will. Lane, An Arabic Lexicon sf. I.626) |
|
| halojen |
Fransızca halogène "1. kimyada klor ve benzeri elementler grubu, 2. bu gruptan gazları kullanan lamba" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: Jakob Berzelius, İsv. kimyacı (1779-1848).) Fransızca sözcük Eski Yunanca ʰáls, halo- ἁλς, ἁλο- "tuz" (NOT: Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *séh₂ls (*sā́ls) biçiminden evrilmiştir. ) ve Eski Yunanca genḗs, genēt- γενής, γενητ- "doğuran" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
| halt |
Arapça χlṭ kökünden gelen χalṭ veya χilṭ خَلْط "1. karışım, karıştırma, 2. eski tıpta insan bünyesini belirleyen dört maddenin her biri" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça χalaṭa خَلَطَ "kardı" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. |
|