| dikkat |
Arapça dḳḳ kökünden gelen diḳḳa(t) دقّة "incelik, ince olma, rafine olma, detaylı olma, kılı kırk yarma, ince eleyip sık dokuma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça daḳḳa دَقَّ "ufaladı, inceltti" fiilinin fiˁla(t) vezninde masdarıdır. |
|
| dikotomi |
İngilizce dichotomy "mantıkta birbirini dışlayan iki seçenek, ikilem" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Eski Yunanca diχotomía διχοτοµία "ikiye bölme" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca diχḗ διχή "ikiye, ikişer" ve Eski Yunanca témnō, tom- τέμνω, τομ- "kesmek" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
| diksiyon |
Fransızca diction "söyleyiş biçimi, ifade" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince aynı anlama gelen dictio sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince dicere "söylemek" fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. |
|
| dikta |
Fransızca diktat "buyrultu, zorla kabul ettirilen görüş" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Almanca aynı anlama gelen Diktat sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince dictatum "bildiri, buyrultu" sözcüğünden evrilmiştir. Latince sözcük Latince dictare "bildirmek" fiilinden +()t° ekiyle türetilmiştir. |
|
| diktafon |
Dictaphone "ses kayıt cihazı markası" ticari markasından alıntıdır. (İlk kullanımı: 1907 Columbia Phonograph Co., ABD.) Bu sözcük İngilizce dictation microphone "dikte etme mikrofonu" deyiminden türetilmiştir. |
|
| diktatör |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) "zorba yönetici" [ Tarik - gazete, 1885] Köken Fransızca dictateur "1. demokrasilerde geçici bir süre için olağanüstü yetkilerle donatılan yönetici, 2. her türlü zorba yönetici" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince dictator "Roma cumhuriyetinde belli süre için olağanüstü yetkilerle donatılan yönetici" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince dictare "bildirmek, buyurmak" fiilinden +(t)or ekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için dikte maddesine bakınız. Benzer sözcükler diktatörlük 29.09.2017 |
|
| dikte |
Fransızca dicter "1. kelimeleri tane tane söyleyerek yazdırmak, 2. buyurmak" fiilinden alıntıdır. Fransızca fiil Latince dictare "bildirmek, buyurmak" fiilinden alıntıdır. Bu sözcük Latince dicere, dict- "söylemek, belirtmek" fiilinin isimden türetilmiş fiilidir. Latince fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *dei̯ḱ- "işaret etmek, belirtmek, ad koymak" biçiminden evrilmiştir. |
|
| dil|mek |
Eski Türkçe til- "şerit şeklinde kesmek, dilimlemek" fiilinden evrilmiştir. |
|
| dil1 |
Eski Türkçe tıl veya til "1. dil (organ ve işlev), 2. casus" sözcüğünden evrilmiştir. |
|
| dil2 |
Farsça dil دل "kalp, yürek" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça aynı anlama gelen dil veya dilēr sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen zərəd- sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ḱr̥d- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ḱḗr biçiminden türetilmiştir. |
|
| dilara |
Farsça dil دل "gönül, yürek" ve Farsça ārā آرا "süsleyen" sözcüklerinin bileşiğidir. (NOT: Bu sözcük Farsça ārāstan آراستن "süslemek, bezemek" fiilinden türetilmiştir. ) |
|
Yeradları sözlüğü
Kişi adları sözlüğü