balık |
Eski Türkçe balık "1. çamur, balçık, 2. balık (su canlısı)" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe bal- "bağlanmak, saplanmak" fiilinden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
balıkçıl |
Türkiye Türkçesi yazılı örneği bulunmayan *balıkçin "balıkçı kuşu" biçiminden evrilmiştir. Türkçe biçim Eski Türkçe balık ve Eski Türkçe +çin "kuş" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
balici |
Bally "İsviçreli ayakkabı imalatçısı, bu firma tarafından pazarlanan bir tür selülozik tutkal" ticari markasından türetilmiştir. |
|
baliğ |
Arapça blġ kökünden gelen bāliġ بالغ "ulaşan, erişen, varan" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça balaġa بَلَغَ "ulaştı, yetişti" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
balina |
İtalyanca balena veya Fransızca baleine "denizde yaşayan büyük memeli" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince aynı anlama gelen balaena sözcüğünden evrilmiştir. Latince sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen phállaina φάλλαινα Pokorny, Indogermanisches Etym. Worterb. sf. 120.) Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bʰel-¹ "şişmek, kabarmak" kökünden türetilmiştir. sözcüğü ile eş kökenlidir. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bʰl̥-nó-s biçiminden türetilmiştir. (Kaynak: |
|
balistik |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Ahmed Mithat, , 1900 yılından önce]balistik fennine dair Almanca yeni bir kitap çıkmış olduğundan Köken Fransızca balistique "top veya mermi atımı bilimi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca bállista βάλλιστα +ik° ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca bállō βάλλω "atmak" fiilinden türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *gʷl̥-ne-h₁- (*gʷl̥-ne-e-) biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *gʷelH- (*gʷel-) "atmak, atılmak" kökünden türetilmiştir. "mermi atan mekanik cihaz, mancınık" sözcüğündenEk açıklama Karş. Eski Yunanca bolē ve blēma "atış", ballē "hoplama" < bállō. Bu maddeye gönderenler amblem, anabolik, arbalet, balad (ambale, bale, balo, bolero), emboli, hiperbol, iblis (albız), metabolizma, parabol, parola (hoparlör, palavra, parlamento), problem, sembol, voli 10.12.2015 |
|
balkan |
Türkiye Türkçesi balkı- "parıldamak, ışımak" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
balkı|mak |
Orta Türkçe balkı- "parıldamak, ışımak" sözcüğünden evrilmiştir. |
|
balkon |
Fransızca balcon "bir kirişle taşınan ev çıkması, cumba" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yüksek Almanca balko "mertek, kütük, taşıyıcı ağaç" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bʰelǵ- "kalın ağaç gövdesi" biçiminden evrilmiştir. |
|
balo |
İtalyanca ballo "dans, danslı eğlence" sözcüğünden alıntıdır. İtalyanca sözcük Latince ballare "dans etmek" fiili ile eş kökenlidir. |
|
balon |
Fransızca ballon "büyük top, top şeklinde büyük şişe, sıcak hava veya gazla yükselen nakil aracı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İtalyanca ballone "büyük top" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük İtalyanca balla "top" sözcüğünün büyütme halidir. İtalyanca sözcük Germence aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ballaz biçiminden alıntıdır. Germence biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bʰol- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bʰel-¹ "şişmek, kabarmak, tomurmak" kökünden türetilmiştir. |
|