| akışkan |
Türkiye Türkçesi yazılı örneği bulunmayan *akış- fiilinden Yeni Türkçe +(g)An ekiyle türetilmiştir. |
|
| akide |
Arapça ˁḳd kökünden gelen ˁaḳīda(t) عقيدة "1. katılaşmış şey, 2. aksiyom, prensip" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaḳada عقد "bağladı, düğümledi, (alçı) dondurdu, (bal) katılaştırdı" fiilinin faˁīlā(t) vezninde sıfat dişilidir. |
|
| akif |
Arapça ˁkf kökünden gelen ˁākif عاكف "adayan" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁakafa عكف "adadı, kendini verdi, meşgul oldu, müptela oldu" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
| akifer |
İngilizce aquifer "jeolojide su kaynağı" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Latince aqua "su" ve Latince ferre "taşımak" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
| akik |
Arapça ˁḳḳ kökünden gelen ˁaḳīḳ عقيق "1. yarık, 2. bir tür değerli taş, agat" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice ˁaḳīḳ עקיק "bir tür değerli taş" sözcüğünden alıntıdır. |
|
| akil |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Codex Cumanicus, 1303]sapiens - Fa: aχeldar [akıldar] - Tr: ustlu [uslu] vel aχel [âkıl] [ Aşık Paşa, Garib-name, 1330]dünyāda ˁāḳıl kişi n'itmek gerek âkıl baliğ [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco, 1533]acchél balúch [akıl baluχ]: uno putto atto a generare [büluğ çağına ermiş delikanlı] [ Cumhuriyet - gazete, 1944]Bir gün size kızların on yaşında âkil baliğ olduğu adaları anlatırım Köken Arapça ˁḳl kökünden gelen ˁāḳil عاقل "akıllı, rasyonel" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaḳala عقل "akıl yürüttü" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. Daha fazla bilgi için akıl maddesine bakınız. Ek açıklama Eski telaffuzu uzun a ve art ünlü ile āḳıl iken, modern dönemde bilinmeyen bir nedenle ikinci sesli /i/ye dönüşmüştür. Benzer sözcükler akil adam, akil baliğ, akilane 06.08.2015 |
|
| akim |
Arapça ˁḳm kökünden gelen ˁaḳīm عقيم "kısır, ürün vermeyen" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaḳama عقم "kısır idi, kısırlaştı" fiilinin faˁīl vezninde sıfatıdır. |
|
| akis |
Arapça ˁks kökünden gelen ˁaks عَكْس "1. yansıma, tepki, 2. bir şeyin tersi" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁakasa عَكَسَ "yansıdı, tersine döndü" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. |
|
| akit |
Arapça ˁḳd kökünden gelen ˁaḳd عقد "1. düğümleme, bağlama, mec. bir araya gelme ve getirme, toplama veya toplanma, 2. bağ, düğüm, sözleşme" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaḳada عقد "bağladı, düğümledi, ilikledi" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. |
|
| âkit |
Arapça ˁḳd kökünden gelen ˁāḳid عاقد "akteden, sözleşme yapan" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaḳada عقد "bağladı, düğümledi" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
| akne |
İngilizce acne "egenlik sivilcesi" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Yeni Latince aynı anlama gelen acne sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca akmḗ ακμή "1. herhangi bir şeyin ucu, zirve, 2. ciltte uççuk, sivilce" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca yazılı örneği bulunmayan *ak- "sivrilmek, uç olmak" kökünden türetilmiştir. |
|
Yeradları sözlüğü
Kişi adları sözlüğü